Geceleri uykuya dalmakta güçlük çekmem yetmiyormuş gibi sık sık uyanıyorum… Yeterince uyumuş olmama rağmen sabahları sanki hiç gözümü kırpmamış gibi yorgun uyanıyorum… O kadar halsizim ki hareket bile edemiyorum kolum… Kaslarımda, kemiklerimde ağrılar dinmiyor… Siz de bu dertlerden muzdaripseniz, sebebinin genç ve orta yaşlı kadınların hastalığı olduğu düşünülse de aslında ‘fibromiyalji’ hastalığı olabilir, her yaş grubu ile erkeklerde sıkça görülen!
Günümüzün kıymetli sağlık sorunlarından biri olan ‘Fibromiyalji’ ülkemizde nüfusun yaklaşık yüzde 9’unu etkileyecek kadar yaygın görülen romatizmal bir hastalıktır. Her yıl yaklaşık 100 bin kişiye fibromiyalji teşhisi konulduğu ve bu sayının her yıl artacağı belirtiliyor. Vücutta yaygın ağrılara eşlik eden yorgunluk, uyku bozuklukları, baş ağrıları, ruh hali değişiklikleri ve bağırsak sorunları yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürebilir. Ayrıca semptomlar göreceli olduğundan, birçok hastalığı taklit ettiğinden ve tanıyı kesinleştirecek testler bulunmadığından hastalığın teşhis edilmesi uzun yıllar alabilir. Acıbadem Bakırköy Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Şule Arslan Fibromiyalji için kesin bir test bulunmamakla birlikte çeşitli tedavi yöntemleri ile semptomların kontrol altına alınabileceğini ifade eden Bakan, “Fibromiyaljide görülen şikayetler kişiden kişiye farklılık gösterebilmektedir. Bu nedenle tedavi hastanın ihtiyaçlarına göre şekillendirilir. Kişiye özel tedavilerin yanı sıra yaşam alışkanlıklarına yönelik düzenlemeler de tedavide kilit rol oynuyor.” diyor.
Fibromiyalji tedavisi için 5 değerli anahtar!
prof. Şule Arslan, fibromiyalji hastalarının yaşam alışkanlıklarında dikkat etmesi gereken 5 önemli kuralı şöyle açıklıyor:
- Semptomları şiddetlendirebileceği için fiziksel ve zihinsel gerginlikten kaçınmaya çalışın.
- Hareketsizlik kilo alımına ve fibromiyalji semptomlarının artmasına neden olabilir. Bu nedenle hareketsiz bir yaşamdan kaçının.
- İdeal kilonuzda kalmaya özen gösterin. Çünkü kilo kontrolü ağrının şiddetini azaltmada etkili olabilir. Ayrıca iltihap önleyici bir diyet bazı şikayetleri azaltabilir.
- Düzenli egzersiz yapmayı alışkanlık haline getirin. Ancak birçok fibromiyalji hastası egzersiz yapamayacak kadar yorgun hissettiklerini veya egzersiz yaptıklarında ağrılarının arttığını söylüyor. Uzun süreli ağrı şikayeti olan ve antrenman programına ağır bir şekilde başlayan herkeste bu sorun görülebilir. Bu nedenle ağır egzersizlerden kaçınmalısınız. Aktif kalmanın ve düzenli egzersiz yapmanın tedavinin değerli adımlarından biri olduğunu unutmayın.
- Uyku hijyenine dikkat edilmesi semptomların alevlenme riskini azaltır.
Nedeni şu an bilinmese de…
Fibromiyaljinin nedeni şu anda bilinmemekle birlikte beyindeki ağrı işleme sistemlerindeki (merkezi hassasiyet) bir bozukluktan kaynaklandığı kabul edilmektedir. Hastalığa neden olan faktörler tam olarak aydınlatılamasa da yapılan araştırmalar, merkezi duyarlılığın oluşmasında genetik, uyku bozuklukları, nörohormonal bozukluklar, enfeksiyon, mükemmeliyetçi kişilik ve ağır fiziksel veya duygusal travmaların etkili olduğunu göstermektedir.
Bölgesel ağrı zamanla yayılır
Ağrı, halsizlik, uyku bozuklukları, bilişsel bozukluklar ve duygudurum değişiklikleri fibromiyaljide en sık görülen şikayetlerdir. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon uzmanı Prof. . Ağrı genellikle soğuk ve nemli hava, uykusuzluk, fiziksel ve zihinsel stres gibi faktörlerden etkilenir. Fizik muayenede objektif bir klinik bulgu olmamasına rağmen hastalar eklemlerde şişlik ve duyusal değişikliklerden yakınırlar.
Uyku bozukluğundan baş ağrısına…
Fibromiyaljinin yaygın semptomlarından biri ‘uyku bozuklukları’. Rahat uyuyamama, gece sık uyanmalar, uykuya dalmada güçlük ve sabahları yorgun uyanmalar hastalarda sık görülen semptomlardır. Gerilim ya da migren tipi baş ağrılarının da sık görüldüğüne dikkat çeken Prof. terleme, yutkunma güçlüğü, huzursuz bacak sendromu, çene eklemi ağrıları ve kronik yorgunluk sendromu da en sık dile getirilen sorunlar arasında yer alıyor.”
Tedavi kişiye özeldir
Fibromiyaljinin günümüzde kesin bir tedavisi bulunmamakla birlikte semptomlar kontrol altına alınabilmektedir. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Şule Arslan, “Tedavide amaç, ilaçlı ve ilaçsız yöntemlerle hastaların semptomlarını hafifleterek yaşam kalitesini artırmaktır” diye devam ediyor: “Fibromiyalji hastalarında tedavi programının bir parçası olarak mindfulness teknikleri, fizik tedavi modaliteleri, akupunktur. ve hastanın klinik durumuna ve koşullarına göre hidroterapi/balneoterapi. programlar önerilir. Ayrıca stresle baş etme yöntemleri, uyku hijyeni ve doğru beslenme tedavide büyük önem taşımaktadır.
prof. Dr. Şule Arslan, Düzenli yapılan egzersizlerin tedavinin değerli ayaklarından biri olduğuna işaret ederek, “Fibromiyalji hastalarında aerobik egzersizler, kuvvetlendirme egzersizleri ve esneklik egzersizlerinin faydalı etkileri gösterilmiştir. Yürüyüş, bisiklete binme, yüzme, su egzersizleri, Tai-chi ve yoga önerdiğimiz diğer etkili egzersizlerdir.” diyor.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
